Cumhur İttifakı’nın üyesi MHP sayesinde mecliste çoğunluğu sağlayan AK Parti, oy oranlarında olduğu gibi Türkiye’nin 3 büyük şehri İstanbul, Ankara ve İzmir’de kan kaybetti. AK Parti, 1 Kasım 2015 seçimlerine göre İstanbul’da 6, Ankara’da 9, İzmir’de 3 puan geriye düştü. Meclise girecek vekil sayısı artmasına rağmen İstanbul ve İzmir’de yeni milletvekili kazanamayan AK Parti, üç büyük şehir arasında en çok oy kaybı yaşadığı Ankara’da bir milletvekili kaybetti.
İLKER AKGÜNGÖR / VATAN HABER MERKEZİ
Seçimin galibi AK Parti, Cumhur İttifakı’nın üyesi MHP’nin vekilleriyle birlikte mecliste çoğunluğu ele geçirdi. Ancak Ak Parti’nin oyları hem genelde hem de Türkiye’nin 3 büyük kenti İstanbul, Ankara ve İzmir’de, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın gerisinde kaldı. AKP seçimin kazananı olmasına rağmen 1 Kasım 2015 Genel Seçimi’ne göre İstanbul, Ankara ve İzmir’de ciddi oranda kan kaybı yaşadı.
İstanbul’da kayıp 6 puan
İstanbul’da 1 Kasım 2015’te yüzde 48.95 oy alan AK Parti, bu kez yüzde 42.69’da kaldı. Üç yıllık süreçte gelen yüzde 6.26’lık oy kaybının nedenleri şimdiden partinin kurmayları tarafından incelenmeye başladı. 2015’te İstanbul’da 43 milletvekili olan AKP, TBMM’nin 600 sandalyeye çıkmasıyla toplam milletvekili sayısını 88’den 98’e çıkaran İstanbul’da yine 43 milletvekili kazandı. Bu durum seçimlerden önce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından da görülmüş ve seçmenin tekrar parti etrafında kenetlenmesi için önlemler alınmaya çalışılmıştı. Ancak seçmenin Ak Parti’ye değişim yönünde bir mesaj verdiği belirtiliyor. İlçeler bazında bakıldığında ise İstanbul’daki 39 ilçenin 32’sini AK Parti kazandı. 16 Nisan referandumunda hayır oyu çıkan Üsküdar ve Eyüp’te de AK Parti ipi önde göğüsledi.
Ankara’da bir vekil azaldı
AK Parti üç büyük şehir içindeki en çok oy kaybını başkent Ankara’da yaşadı. 1 Kasım 2015’te yüzde 49 ile ilk sıraya oturan AK Parti, bu seçimde 8.57 oranında puan kaybederek yüzde 40.43’te kaldı. Meclisteki artışla milletvekili sayısı 32’den 36’ya yükselen Ankara’da ise bir vekil kaybedildi. AK Parti’nin Ankara’da çıkardığı milletvekili sayısı 16’dan 15’e indi. Ankara’daki bu düşüşü Melih Gökçek’in gidişinden şehirde yaşanan sel ve su basması olaylarına kadar bir çok faktöre bağlayan yorumlar bulunuyor. Ancak iki genel seçim arasında yapılan referandumda İstanbul ve İzmir’de olduğu gibi Ankara’da da seçmen 51.15 ile ‘hayır’ demişti. Bu düşüşe rağmen Ankara’nın 25 ilçesinden 24’ünü yine AK Parti kazanırken, CHP ise sadece Ankara’daki kalesi Çankaya’da birinci parti oldu.
En az düşüş İzmir’de
İzmir’e gelindiğinde ise yüzde 30 bandı etrafında dolaşan AK Parti bu kez çizginin altına indi. Buna rağmen AK Parti üç büyük şehirdeki en az oy kaybını laik ve seküler seçmen yapısıyla öne çıkan İzmir’de yaşadı. 1 Kasım 2015’te yüzde 31.70 oranında oy alan AKP, pazar günü yüzde 28.69 oranında seçmenin oyunu kazandı. İzmir’deki 3 puanlık düşüş AK Parti’nin milletvekili sayısını etkilemediyse de artıştan pay alamadı. Milletvekili sayısı 26’dan 28’e yükselen İzmir’de, AK Parti’nin milletvekili sayısı önceki seçimde olduğu gibi 8 olarak gerçekleşti. AK Parti 1 Kasım seçimlerinde İzmir’de 881 bin seçmenin oyunu almıştı, bu rakam 24 Haziran seçimlerinde ise 836 bine geriledi oldu. Toplam 30 ilçesi bulunan İzmir’in doğusunda sahilden uzak 6 ilçe Kemalpaşa, Torbalı, Bayındır, Ödemiş, Tire ve Kiraz’da birinci sırayı alan AKP, 24 ilçede CHP’nin gerisinde kaldı.
Erdoğan adım adım yükseldi
Cumhurbaşkanlığı seçimini yüzde 52.59 oy oranıyla kazanan Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan son üç seçimde oylarını adım adım arttırdı. Türkiye seçmeninin düşünce yapısını en iyi kavrayan lider olarak öne çıkan Cumhurbaşkanı Erdoğan, 10 Ağustos 2014’te yapılan Cumhurbaşkanlığı Seçimi ve 16 Nisan 2017 yapılan referandumda yüzde 50’nin üzerinde oy aldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 10 Ağustos 2014’te yüzde 51.79 oy alarak köşke çıktı. Geçtiğimiz yıl yapılan anayasa değişikliklerini içeren halk oylamasında ise öncekine yakın bir noktada seçmenin yüzde 51.41’inin desteğini alarak ‘evet’ cephesine kazandıran isim oldu.
NOT: Analizin 26 Haziran 2018 tarihli Vatan Gazetesi’nde yayınlanan hali buradan (http://www.gazetevatan.com/3-buyuk-sehirde-kan-kaybi–1177763-siyaset/) okunabilir.