AYM’nin 1 Eylül itibariyle kapanacağı açıklanan dershanelerle ilgili hükmü iptal etmesiyle kafalar karıştı, çok sayıda soru işareti ortaya çıktı. Veliler ve öğrenciler ne yapacaklarını bilmiyor, eğitimciler bakanlıktan acil bir yol haritası bekliyor.

İLKER AKGÜNGÖR / VATAN HABER MERKEZİ

Anayasa Mahkemesi’nin 1 Eylül itibariyle kapanacağı açıklanan dershanelerle ilgili hükmü iptal eden kararının ardından kaos yaşanmaya başladı. Birçok eğitimci, kararın okulların açılmasına 2 aydan az bir süre önce açıklanmış olmasını geç buluyor ve sıkıntı yaratacağını söylüyor. Dershanecilerin kurduğu meslek örgütleri Milli Eğitim Bakanlığı’ndan acilen bir yol haritası açıklamasını bekliyor. Ancak hükümeti olmayan bir bakanlığın dönüşümün resmi tarihi olan 1 Eylül öncesi yeni bir yasa hazırlayıp, çıkarması çok mümkün gözükmüyor. Dershaneler ve dönüşümü tamamlayan okulların yöneticileri ise MEB’ten gelecek yol haritasına göre eğitime dershane ya da temel lise olarak devam etmeyi seçecek.

900 dershane dönüştü
MEB’in dershaneleri kapatma kararıyla 3600 dershanenin 400’ü şartları karşılayamayacakları gerekçesiyle kapandı. 2 bin 280 dershane özel okula dönüşmek için başvuru yaptı. Bunun 2 bin 237’si kabul edildi. Bugüne kadar dönüşüm ortaokulu ve temel lise olarak yaklaşık 900 dönüşen dershaneye okul ruhsatı verildi. MEB’in kapatma kararına direnen 800’den fazla dershane ise AYM’nin kararını bekliyordu.

Temel liseler kapanacak mı?
Temel liseler geçen yıl eğitime başladı. 90 kadar temel lise ‘hem dershane hem okul’ anlayışıyla eğitim veriyordu. Üniversite sınavına hazırlanan bir çok önemli ve köklü Anadolu lisesi öğrencisi bu okullara kayıt yaptırdı. Şimdi velilerin ve öğrencilerin karşısındaki kritik sorular şunlar; temel liseler kapanacak mı ya da bu okullara kayıt olan öğrenciler eski okullarına dönebilecek mi? Ayrıca dershane öğretmenleri de okullarda görev alamayacakları için iş aramaya başlamıştı. Sadece bakanlığın belirlediği niteliklere sahip 6 bin kadar öğretmen KPSS’ye girmeden sözlü sınavla MEB kadrosuna geçebilmek için ön başvuru yaptı.

Öğrenciler nasıl etkilenecek?
Bir diğer sorun ise şimdiye kadar temel liselere kayıt yaptırıp senet imzalayan ve ücret ödemeye başlayan öğrencilerin durumu. Bazı dershaneciler, çocuğunu temel liseye kaydını yaptıran velilerin Anayasa Mahkemesi’nin kararının ardından kayıtlarını geri almak istediklerini açıkladı. Dershane temsilcileri “İsteyen veliye ücretini geri öderiz” derken, bütün kurumların böyle davranıp davranmayacağı bilinmiyor.

Öğretmenler ne yapacak?
Dershanelerin özel okula dönüşümü kapsamında Milli Eğitim Bakanlığı, dershane öğretmenlerini MEB kadrosuna alacağını açıkladı. Başvuru için öğretmenlerin 1 Ocak 2014 itibariyle toplam 6 yıllık sigorta primi ödenmiş olması gerekiyordu. MEB kadrosuna geçmek isteyen öğretmenlerin başvuruları 1 Temmuz’dan itibaren alınmaya başlandı. Öğretmenlerle ilgili asıl soru başvuru yapanlar başvurularını geri çekebilecek mi?

UZMANLAR NE DİYOR?
“Cemaat tekel olacak”
Ahmet Akça (ÖZDER-Özel Öğretim Derneği Başkanı):
“Milyonlarca insanı ilgilendiren böyle bir konuda AYM bir ay kala değil çok daha önceden kararını açıklamalıydı. Ocak ayından beri karar bekliyoruz. Tüm sektör AYM artık olumsuz karar verecek diye dönüşüme girdik. Harcanılan paranın haddi hesabı yok. Bir dershanenin dönüşüm maliyeti 300 bin lira. Biz bu parayı harcadık. Yazık değil mi bize? Ruhsat alanlar tamirat ve tadilat yaparak fiziki yapıyı değiştirdi. Buradan geri dönüş çok zor. 800 dershane kararı bekledi ki bunların hemen hepsi cemaatin. Şimdi cemaatin dershaneleri tekel haline gelecek. Veliler ve öğrenciler için bambaşka bir kaos var. Temmuz’un başından itibaren bize gelen öğrencilerin E-Okul üzerinden kayıtlarını aldık. Bu çocuklar iyi Anadolu liselerinden ayrıldılar. Kendi kontenjanları dolduğu için geri dönme şanları da yok. Veliler belli bir para ödedi. Dershaneler dönüşüm maliyeti bu paraları harcadı. Şimdi bu çocuklar dershaneye mi gidecek, temel lisede mi okuyacak? Herkes için kaos sözkonusu. Karar içinde eğitim desteğini ilgilendiren, öğretmenleri ilgilendiren bir çok nokta var. MEB acil eylem planı çıkarmalı. Ama sektör olarak endişemiz kurulmamış bir hükümetin, bir anlamda müstafi bakanlığı ne kadar iş yapabilir? 1 Eylül’e kadar biz ne yapabiliriz?”

“Yetki bakanlıkta”
İbrahim Taşel (TÖDER-Tüm Özel Öğretim Kurumları Derneği Başkanı):
“Dershaneler 1 Eylül’e kadar hem dershane hem de temel lise ruhsatıyla çalışacaktı. Şu an bir binanın içinde iki ayrı kurum var. Geçici ruhsatla temel liseler açıldı. Bir kurum bunlardan birini tercih ederse birinden birine geçme şansı olur diye düşünüyorum. Bu konuda asıl haritayı MEB çizecek. Çünkü AYM iptal etmiş olsa bile eğitim ve öğretimi düzenleme yetkisi Anayasa ile bakanlığa verilmiştir. Dolayısıyla yol haritasını bakanlık belirleyecek.”

“Türkiye kaybeder”
Faruk Tatar (Mektebim Okulları Kurumsal Gelişim Koordinatörü):
“MEB bu süreç için olabilecek tüm aksaklık ve problemlere göre B ve C planı yapmıştır. Kısa süre içinde net açıklamalarda bulunacaklardır. Bu bir kriz ve bunu aşmak zorundayız. Ama daha soğukkanlı davranmalıyız. Bunun bir kazananı ve kaybedeni yok. Kaybederse Türkiye ve geleceğimiz olan çocuklar kaybeder. MEB’e atanan öğretmenler, devlet okullarından temel liselere gidenler, yapılan harcamalar ne olacak gibi pek çok soru var. Öğrencilerin mağdur olacağını düşünmüyorum. Çünkü dershanelere olan talep giderek azalıyor. Özel okullar ise eğitime yönelik ciddi yatırımlar yapıyor.”

“Gerekçeyi görmeli”
Selçuk Pehlivanoğlu (Türk Eğitim Derneği Başkanı):
“Gerekçeli karar açıklanmadı ama anladığımız kadarıyla temel lise yapısı da iptal edilmiş gibi görünüyor. Bu durum yönetmelikle düzenlenebilir mi gerekçeli kararı görmeden ve hukuki dayanaklarına bakmadan yorumlamak mümkün değil. Temel liseler okul değildir. Bir geçiş kurumudur. Muhakkak bir şekilde Türkiye’nin sıralama sınavı ve dershane sorununu çözmesi lazım. Dershane sorunun çözemiyorsak liseleri kapatalım demiştik. Dershaneler üniversiteye geçiren bir pasaport olmaktan çıkmalı. Kararın AİHM dışında geri dönüşü yok. MEB’in karar göre çeşitli alternatifler üzerinde çalışacağını biliyoruz.

“Temel liseler bitmeli”
Veli Demir (Eğitim-İş Genel Başkanı):
“Mahkemenin kararına göre, ‘temel lise’ye dönüşen dershaneler okul olarak kalabilecektir. Sadece tabela değişikliğiyle dönüşümü gerçekleştirecek ve yine dershanecilik faaliyeti yapılacak ‘temel lise’ uygulamasından vazgeçilmelidir. Milli Eğitim Bakanlığı, özel liselere kayıtlar tamamlanmış olduğu için bu okullara kayıtlarını yaptıran çocukların mağdur olmaması için devlet liselerine geçişlerini sağlamalıdır. Önümüzdeki süreçte de eğitimin tarafları bir araya gelerek ezberci, eleyici, seçkinci, sınav odaklı eğitim sistemine son vermek için çözüm önerileri geliştirmelidir.”

Milli Eğitim Bakanı Avcı:
“Öğrencilerimizi ortada bırakmayız”
Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, gerekçeli karar açıklandıktan sonra bakanlık olarak ne yapılması gerektiğini açıklayacaklarını söyledi ve özetle şöyle dedi: “AYM’nin gerekçeli- gerekçesiz kararı bize ulaşmış değil. Bir takım duyumlar dile getiriliyor, pek çok spekülasyonlar yapılıyor. Ne karar verildi onu net olarak görelim. Gerekçeli karar açıklansın ondan sonra bu çerçevede Milli Eğitim Bakanlığı olarak ne yapmamız gerektiğini açıklarız. Öğrenci ve velilerimiz müsterih olsun. Karar her ne olursa olsun, hangi gerekçeyle verilmiş olursa olsun çocuklarımızı, örgün eğitimin içindeki ve dışındaki, ortaokullardaki, liselerdeki ve mezun öğrencilerimizin hiçbirini ortada bırakmayız. Zaten daha önce, 1 yıl önce başlattığımız okullarda takviye kursları programımız var. Bu program bütün hızıyla devam ediyor. İnşallah önümüzdeki eylül ayından itibaren kayıtları da almaya başlayacağız. Öğrencilerimize bütün okullarımızda hafta sonlarında devlet okullarında görev yapan öğretmenlerimiz tarafından takviye kursları verildi geçen sene. Bu yıl da hem sayısal olarak hem saat olarak arttırılarak takviye kursları verilmeye devam edilecek.”

AYM, valinin müdür atamasını da iptal etti
Dershanelerin kapatılmasına vize vermeyen Anayasa Mahkemesi 4 yılını dolduran okul müdürlerinin görevden alınması, müdürlerin vali tarafından atanması ve Bakanlık Merkez Teşkilatı yöneticilerinin görevine son verilmesi sağlayan yasa maddesini de iptal etti. Böylece görevden alınan ve düz öğretmen yapılan müdürlere geri dönüş yolu açıldı. Bu arada dershane öğretmenlerinin Milli Eğitim Bakanlığı kadrolarına KPSS’siz atanması ile ilgili madde de iptal edildi.

NOT: Haberin 15 Temmuz 2015 tarihli Vatan Gazetesi’nde yayınlanan hali buradan (http://www.gazetevatan.com/aym-nin-karari-kaos-yaratti-812813-gundem/) okunabilir.