Eğitim Reformu Girişimi’nin analizine göre 92.5 milyar liralık MEB bütçesinin yüzde 46’sı ilköğretim okullarına ayrıldı. Ortaöğretimde ayrılan kısmın aslan payı ise yüzde 44 (12.4 milyar lira) ile mesleki ve teknik ortaöğretimin oldu. Uzmanların dikkat çektiği okul öncesi eğitime ayrılan pay yüzde 2’de kaldı. Bütçede öğrenci başına en çok pay imam hatip liselerine ayrıldı.
İLKER AKGÜNGÖR / VATAN HABER MERKEZİ
Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) 2018 bütçe tasarını inceleyen Eğitim Reformu Girişimi’nin (ERG) analizine göre 92.5 milyar liralık bütçenin en büyük payı 42.5 milyar ile ilköğretim okullarına ayrıldı. Bütçenin yüzde 46’sına gelen bu pay ile yatırımlar için ayrılan 7.7 milyar liranın büyük kısmının 2019’da sona erdirilmeye çalışılan ikili öğretimden çıkış çalışmalarına ayrılması bekleniyor. Türkiye’nin ikili öğretimi sonlandırmak için 58 bin dersliğe ihtiyacı var. Bir derslik yapımının yaklaşık 150 bin lira olduğu belirtilirken, tam güne geçişteki derslik açığını kapatmak için 8.7 milyar liraya ihtiyaç duyuluyor. Yapılacak yatırımlarla derslik ihtiyacının azalacağı ifade ediliyor.
Okul öncesine yüzde 2
Dün mecliste kabul edilen bütçenin yüzde 31’i (28.5 milyar lira) ortaöğretim okullarına, sadece yüzde 2’si (1.77 milyar lira) Türkiye’nin PISA ve TIMSS gibi uluslararası ölçme sistemlerinde geri kalmasının perde arkasındaki temel neden olarak gösterilen okul öncesi eğitime ayrıldı. Bakanlığın yatırım dahil diğer kalemlerinin bütçe payı ise yüzde 21 (19.6 milyar lira) oldu.
Meslek liseleri ilk sırada
ERG’nin raporuna göre bütçe okul türlerine dağıtıldığında ortaöğretimde aslan payı yüzde 44 (12.4 milyar lira) ile mesleki ve teknik ortaöğretimin oldu. Ortaöğretim bütçesinin yüzde 33’ü (9.5 milyar lira) genel ortaöğretime, yüzde 23’lük (6.5 milyar lira) bölümü imam hatip liselerine verildi.
En büyük artış imam hatiplerde
MEB’in 2018 bütçesinde öğrenci başına en büyük artış yüzde 96 ile imam hatip liselerinde oldu. Meslek liseleri ve genel ortaöğretimin artışı ise yüzde 39’da kaldı. Bütçede imam hatip liseli öğrenci başına 12 bin 707 lira kaynak ayrılırken, genel ortaöğretimdeki öğrenci başına bunun yaklaşık yarısı olan 6 bin 153 lira, ilköğretime ise bu rakamın 3’te 1’i oranında öğrenci başı 4 bin 326 liralık bütçe öngörüldü. Meslek lisesi öğrencilerine ise kişi başı 7 bin 504 lira verilirken, okul öncesi eğitim alacak çocuklara ise kişi başı 1.673 liralık kaynak ayrıldı.
OECD’nin gerisinde kaldık
Uluslararası alanda elde edilen OECD verilerine göre Türkiye’de ilkokuldan üniversiteye kadar yapılan eğitim harcamalarının ‘Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’ya (GSYH) oranı yüzde 3.9 olurken, OECD ortalaması yüzde 4.4 olarak gerçekleşti. Öğrenci başına 6 ile 15 yaş arasında yapılan kümülatif eğitim harcamasının 50 bin doların altında kaldığı ülkelerde, eğitim harcaması ile akademik başarı arasında anlamlı bir ilişki bulunuyor. Raporda bu harcamanın 32 bin 752 dolar olduğu Türkiye’de eğitim harcamasını artırmanın akademik başarı için büyük önem taşıdığı vurgulandı.
Eğitime yüzde 18
Milli Eğitim Bütçesi, TBMM Genel Kurulu’ndan geçti. Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz, eğitim bütçesinin, 2018 yılında bütçe giderlerinin yaklaşık yüzde 18’ine denk gelen 134 milyar 727 milyon lira olarak belirlendiğine dikkat çekti. Bu miktarın, milli gelirin yüzde 5,8’inden de fazla olduğunu belirten Yılmaz, 1980’li yıllarda milli gelirden eğitime ayrılan payın yüzde 1,2, 1990’lı yıllarda yüzde 2,2, 2002’de yüzde 2,8, bugün ise yüzde 5,8 olduğunu anlattı.
NOT: Haberin 20 Aralık 2017 tarihli Vatan Gazetesi’nde yayınlanan hali buradan (http://www.gazetevatan.com/aslan-payi-ilkokullara-1128031-gundem/) okunabilir.