Sahte itibar!
Yaz geldi düğünler arttı. Hayat pahalılığı ise düğünler için sahte para ve takı satışı ile gramajı çok düşük olan ucuz altın sektörünü yarattı. Öyle ki, birçok kişi nişanda, düğünde şanımız yürüsün diyerek set set imitasyon (taklit) altın alıyor, düğünlerde sahte Dolar ve Euro’lar havalara saçılıyor.
İlker AKGÜNGÖR-Kenan BUTAKIN / VATAN HABER MERKEZİ
Yazın gelmesi sadece sıcaklıkları değil düğünleri de arttırdı. Ancak dolar ve altın fiyatlarındaki artış ve hayat pahalılığı, düğünlerde gelin ve damatlara takılan takı ve paralarla ilgili sıra dışı bir sektör yarattı. Son günlerde özellikle İstanbul Eminönü’nde sahte para ve taklit takı satışı ile gramajı çok düşük olan ucuz altınların satışları tavan yaptı. İlk örnek olan sahte paralar, Eminönü, Sirkeci ve Tahtakale’de neredeyse sokaktaki her tezgahta bulunuyor. Bu sahte paraları genelde yaşı 15 ile 20 arasında olan gençler satıyor.
Düğünde, dizide, yolda sahte para
Sahte paraların Dolar, Euro, ve Türk lirası gibi her çeşidi mevcut. Paralar düğünlerde havaya saçmak ve para yağdırmak için kullanılıyor. Ancak en çok damatlar aracın önünü kesenlere karşı bu paraları zarflara koyuyorlar. Böylece hem para vermiyorlar hem de yolu kesenlerden kurtuluyorlar. Ancak düğünlerde saçılan paraları toplayan çalgıcılar ise revaçtaki uygulamaya tepki gösteriyor. 100’lük bir deste satıldığı yere göre 3 ile 5 lira arasında değişiyor. Turistler hatıra için alıyor. Üzerinde sadece küçük bir geçersiz yazısı bulunuyor. Aynı zamanda dizi ve film çekenler bu paraları kullanıyor. Film ve dizilerde para dolu çantaların içindeki dolarla da bunlar oluyor. Şark Han’dan Ramazan Karaman, “Para saçmak gelenek oldu. Vatandaş dizilerde, magazinlerde görüyor yapmak istiyor. Gerçeğiyle yapamayacağı için düğünde havaya geçersiz dolarları saçıyor” diyor.
‘Suriye altını’
İkinci olarak aynı bölgede satılan imitasyon (taklit) takılar dikkat çekiyor. İmitasyon takılar ‘lak’ denilen altın kaplamayla yapılıyor. En ucuz bilezik 5 liradan başlıyor. Ancak demiri ve boyası biraz daha kaliteli olan burma bilezikler 20 lira civarında. Suya değmediği müddetçe 2 yıl kararmayacağı iddia ediliyor. İşçilikler o kadar iyi ki bilezikler gerçeğinden çok zor ayırt ediliyor. Ucuz oldukları için piyasada ‘Suriye altını’ diye anılıyorlar. Kolye, küpe, yüzük ve bileklikten oluşan setler 100 liradan başlıyor. Kelepçe bilezikler 30 ile 50 TL arasında.
“Takılarımızla hava atacağız”
Satış yetkilisi Çağla Kara yaşananları, “Bu bilezik ve setleri neredeyse düğünler dışında satmıyoruz. Çok talep var. Genelde altın sevmeyen gelinler bundan istiyor. Ailelerin harcayacağı takı parasına ise tatil yapıyorlar. Bir de laf, söz olmasın diye kullanılıyor. Mesela damat tarafının bir set takmaya gücü yetmiyor. Ama aile düğünde ezilmemek için gelinle anlaşarak buradaki kaliteli setlerden birini takıyor. Normalde böyle bir setin gerçeği 3-4 bin liradan başlıyor. Geçenlerde bir müşterim geldi. Oğlunun sünnetinde şanımız yürüsün diyerek 3 set aldı. Kendisi ve 2 kızı için ‘set takmış olarak hava atacağız’ dedi. Devamlı müşterilerimiz var” diyerek anlatıyor.
“Takı takmasak olmaz”
Kadın bir müşteri ise, “Normalde bunlardan takmak istemem ama durumumuz olmayınca mecburuz. Takı takmasak olmaz. Mecburen düğün öncesi buraya geldik” diyor. Satış temsilcisi Çağla Kara, “Bazen düğün hengamesinde bazı kişiler gerçek altın bilezik diye buradan aldıkları takıları takıyor. Gelin ve damat takı merasiminde fark edemiyor. Zaten gerçekten ayırt etmek çok zor. Ancak düğünden sonra takılar sayılırken hafifliğinden ve içinde ayar yazmaması nedeniyle imitasyon olduğunu anlaşılıyor. Artık neredeyse her düğünde sahte takı çıkıyor” diye konuşuyor.
Aynen çeyrek ama 70 lira daha ucuz!
Piyasa gerçek takı takmak isteyip durumu olmayanlara da alternatif buldu. Ucuz altınlar düğün de takı olarak ayrıca tercih ediliyor. Ucuz altınlar ise sahte para ve imitasyon takılara göre tabi ki daha pahalı. 0,25 gram hediyelik altın 26 TL, 0,5 gram hediyelik altın 52 TL ve 1 gram hediyelik altın da 104 TL olarak satışa sunuluyor. Kapalı çarşı kuyumcularından Salih Kılıçarslan, çeyrek altına birebir benzeyen 1 gram 22 ayar altınların da 100 TL’ye satıldığını belirterek, “Normalde çeyrek altın şu an 170 TL. İnsanlar zaten çeyreğe benziyor diye bunu alıp takıyor. Düğünde çeyrek taktım diye hava atıyor” diyor.
NOT: Haberin 1 Haziran 2015 tarihli Vatan Gazetesi’nde yayınlanan hali buradan (http://www.gazetevatan.com/yalandan-taki-seti-3-liraya-bir-deste-dolar-her-sey-itibar-icin–797052-yasam/) okunabilir.