İstanbul trafiğinin en yoğun noktalarından biri olan 15 Temmuz Şehitler Köprüsü’nde daha hızlı bir akış sağlamak için uzmanlar Mahmutbey gişelerine gelecek olan Serbest Geçiş Sistemi (SGS) takılmasını öneriyor. Ulaştırma mühendisliği konusunda Türkiye’nin önde gelen ismi Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı, “Serbest geçiş sistemiyle şerit disiplini sağlayıp, geçiş karmaşası önlendiği takdirde köprü trafiği yaklaşık yüzde 20-25 oranında hızlanır” dedi.
İLKER AKGÜNGÖR / VATAN HABER MERKEZİ
İstanbul’daki trafik çilesinin en yoğun yaşandığı yerlerden biri olarak 15 Temmuz Şehitler Köprüsü öne çıkıyor. İstanbul’da arabası olan her sürücünün mutlaka saatlerce köprüde kaldığı anısı ya da anıları vardır. Normal bir günde de köprüyü kolay geçmek düşünülemez. Ancak Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan’ın Mahmutbey gişelerine Serbest Geçiş Sistemi (SGS) geleceğini açıklaması 15 Temmuz Şehitler Köprüsü’ne de umut oldu.
SGS trafiği hızlandırıyor
Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nde (FSM), ve İzmir Seferihisar’da kullanılan SGS (Serbest Geçiş Sistemi) sayesinde araçlar gişelerin kaldırıldığı bölümden geçerken sistemden takip ediliyor ve duraksamadan trafiğe devam ediyor. Ayrıca sistem sayesinde OGS (Otomatik Geçiş Sistemi) ve HGS (Hızlı Geçiş Sistemi) ayrımı olmadığı için sürücülerin köprü üzerinde zikzak, şerit ihlali gibi trafiği yavaşlatacak ve karmaşaya yol açacak davranışları da engelleniyor.
Günde 200 bin araç geçiyor
15 Temmuz Şehitler Köprüsü’nden günde yaklaşık 200 bin araç geçiyor. Yani ayda 6 milyon aracın kullandığı köprüden yılda yaklaşık 72 milyon araç geçiş yapıyor. Yüzde 18 KDV ve yüzde 10’luk vergi payı düşüldükten sonra ise 15 Temmuz Şehitler Köprüsü’nden tek başına yılda 100 milyon lira net gelir elde ediliyor.
OGS’li sayısı HGS’nin 4’te biri
Türkiye’de şu anda 8 milyondan fazla HGS’li, yaklaşık 2 milyon kadar da OGS’li araç bulunuyor. Başka bir şekilde ifade edersek OGS’li araç sayısı HGS’li araç sayısının yaklaşık 4’te birine düşmüş durumda. Köprünün üstünde 8 gişe bulunuyor. Bunların 5’i OGS, 3’ü ise HGS gişesi. Nakit geçişin kalktığı köprüden aynı değerleri kullanarak bakarsak tahminen günde 50 bin OGS’li, 150 bin ise HGS’li araç geçiyor. Bu da HGS gişelerinde kuyrukların uzamasına neden oluyor. Trafikte kalan HGS’li sürücüler ise köprüye giden en sol ve en sağ şeritlerde yer alan ve daha akıcı olan OGS şeritlerine geçerek ilerlemeye çalışıyor. Ancak şerit disiplinin bozan bu sürücüler gişeye yaklaştıkça kendi şeridine geçebilmek için ciddi bir trafik karışıklığı yaratıyor.
“Şişe boynu trafiği kilitliyor”
Ulaştırma konusundaki çalışmalarıyla tanınan TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu Sözcüsü ve AK Parti Erzurum Milletvekili Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı, trafiğin gişelerde şişe boynu denilen genişleme ve çıkışındaki daralma yüzünden kilitlendiğini söylüyor: “İstanbul trafiğinin en önemli nedeni yollarda kapasitenin üzerinde araç bulunmasıdır. Diğer bir sebep ise düzensizliklerden kaynaklanan sıkışıklar, yani şerit disiplinin olmamasıdır. Şerit disiplini için giriş ve çıkışın aynı sayıda olması yani 4 şerit geliyorsa, 4 şerit çıkış olması gerekir. Ama bakıyorsunuz 12 şerit geliyor, geçişten sonra 4’e düşüyor. Biz buna ‘şişe boynu’ diyoruz.
“SGS şerit disiplini sağlar”
Türkiye’nin ilk ulaştırma mühendisliği bölümünü kıran Prof. Dr. Ilıcalı, SGS’nin şerit disiplini sağlayacağını belirtiyor: “FSM’de SGS ile şerit disiplini sağlandı. Mahmutbey’de de aynı şekilde sağlanacak. SGS sayesinde 15 Temmuz Şehitler Köprüsü’nde şerit disiplini sağlanır ve muazzam bir fayda sağlar. Teknoloji bize yardımcı oluyor. Üstten okumalı bu sistem için 3 tane tak kuruyorsunuz. Birinci takta bulunan sistem OGS ya da HGS’den hangisi olduğunu tanıyor. İkinci de yer sensörleriyle entegre çalışan lazer perde araç tiplerini belirliyor. Son takta bulunan sistem ise bunlara göre ücretlendirmeyi yapıyor. Sürücüler bariyer ya da gişeye girmeden geçip gidiyor.”
“Yüzde 20-25 oranında hızlanır”
Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı, SGS sayesinde köprü geçişinin yaklaşık yüzde 20-25 oranında hızlanacağını söylüyor: “Gişeler ayrıca sürücüleri psikolojik olarak yavaşlatıyor. Buradaki ani hız düşüşleri de seyrinde giden trafiği uzatarak kuyrukları uzatıyor. Trafik güvenliği açısından da fayda sağlar. 35 yıllık tecrübeme göre SGS köprüde yaklaşık yüzde 20-25 civarında hızlanma ve rahatlama sağlayacaktır. Yoğun saatlerde gişelerin orada hız sıfıra düşüyor ve araçlar duruyor. Girişi 5 şerite düşürülmüş, çıkışı da 4 şerit olan köprü geçişinde ortalama hızı 20-25 km seviyesine çıkarırsanız trafikte o oranda hızlanacaktır.”
NOT: Haberin 1 Ekim 2016 tarihli Vatan Gazetesi’nde yayınlanan hali buradan (http://www.gazetevatan.com/serbest-gecis-sart-oldu-990864-gundem/) okunabilir.