Kıbrıs’ta 1964’te kaybolan ve 4 yıl önce bir toplu mezarda kalıntıları bulunan şehit Abdullah Haşim’den geriye kalanlar, DNA tespitinin ardından 51 yıl sonra askeri törenle toprağa verildi.
İLKER AKGÜNGÖR / VATAN HABER MERKEZİ
Kıbrıs’ta 4 gün önce yapılan bir cenaze töreni 1963’te başlayan çatışma ve ardından 1974’teki Barış Harekatı’na kadar devam eden süreçte yaşanan acı hikayelerden birini daha gözler önüne serdi. 1964’te kayınbiraderiyle birlikte kaybolan şehit Abdullah Haşim kalıntılarının bir toplu mezarda bulunmasının ardından tam 51 yıl sonra askeri törenle toprağa verildi.
Sebze satmaya gitmişlerdi
Abdullah Haşim ve eşi Münevver’in ağabeyi Fahri Ahmet Hüdaverdi şimdi Güney Kıbrıs’ta kalan Larnaka yakınlarındaki Pervolia’da (Türkçe adı Bahçalar) tarım yaparak geçiniyorlardı. Abdullah Haşim ve Ahmet Hüdaverdi 4 Mart 1964’te her zamanki gibi yetiştirdikleri taze sebzeleri yüklenerek Lefkoşa’ya gittiler. Burada sebzeleri sattıktan sonra evlerine geri dönmek için yola çıkan iki talihsiz genç adam son kez Lefkoşa-Larnaka yolunda görüldü. İkiliden bir daha haber alınamadı. İkilinin adı o dönem artan kayıplar listesine bir çentik olarak kazındı.
Geride 9 yetim, 2 dul kaldı
Ancak 27 yaşındaki Abdullah Haşim’in 3, Ahmet Hüdeverdi’nin ise 6 çocuğu vardı. Geride 9 yetim çocuk ve 2 dul kadın kaldı. Kıbrıs’ın ateşten günlerinde çatışma büyüdükçe kayıp sayısı daha da arttı. Haşim’in kaybolduktan 47 yıl sonra gömü yerlerini araştıran Kayıp Şahışlar Komitesi (KŞK), Kasım 2011’de daha önce 4 kişiye ait ceset kalıntılarının bulunduğu bölgeye yakın bir alanda olan Maşera Ormanı’nda bir kazı başlatıldı. Kazı sırasında arkeologlar 5 kişiye ait olabilecek kemik kalıntıları buldu. Abdullah Haşim olduğu sonradan tespit edilecek cesede ait kalıntılarda bir cüzdan ve içinde tüm yazıları silinmiş bir Kıbrıs nüfus kimliği de bulunanlar arasında yer aldı.
Kemiklere DNA testi
Kalıntıların bulunmasıyla Ada’da defalarca yaşanan zorlu süreç başladı. Birleşmiş Milletler Koruma Alanı (UNPA) içerisindeki Kayıp Şahıslar Komitesi Antropoloji Laboratuvarı’na (CAL) götürülen kemikler burada cinsiyet, boy-kilo, ortalama yaş belirlenmesi için analiz edildi. Kemiklerden alınan örnekler DNA analizi için Bosna Hersek’teki ICMP Genetik Laboratuvarı’na gönderildi. Kemik ve yakınlarını arayan ailelerden alınan kan örneklerinden biri yüzde 99.95’in üstünde eşleşti. Yapılan çalışmaların neticesinde geçtiğimiz günlerde bulunan kemiklerden bir grup 2014’ün son günlerinde yani 50 yıl önce kaybolan Abdullah Haşim’e ait olduğu tespit edildi. Haşim’den geriye kalanlar KŞK tarafından çocuklarına teslim edildi.
Askeri törenle gömüldü
Şehit Abdullah Haşim için 30 Ocak Cuma günü önce Girne’deki Nurettin Ersin Paşa Camii’nde askeri tören düzenlendi. Haşim’in naaşı daha sonra yine askeri törenle Karaoğlanoğlu Mezarlığı’nda toprağa verildi. Cenazeye Haşim’in çocukları ve torunları dışında, bir çok Kıbrıslı Türk, askeri yetkililer ve bazı milletvekilleri katıldı.
“Annem bekleyerek öldü”
Cenazede konuşan şehit Haşim’in oğlu Ahmet Tınaztepe, “Babam ve dayım Fahri Ahmet ile 1964’te kaçırılıp şehit edildiğinde sadece 27 yaşındaydı. Babam kaybolduğunda ben 1.5 yaşında, küçük kardeşim 2.5 aylık ve ablam 4.5 yaşındaydı. Yaşımız çok küçük olduğu için babamızla ilgili hiçbir anımız yok. Çok sıkıntılı günler geçirdik. Annem bize devamlı babamızın uzaklara gittiğini ve döneceğini söyledi ama zamanla büyüdükçe dönmeyeceğine ve öldüğüne inandık. Bunu kabullendik. Fakat babamın öldüğüne hiçbir zaman inanmayan annem, son gününe kadar geleceğine dair umut taşıdı” dedi. Ahmet Tınaztepe, annesi Münevver Tınaztepe’nin, eşini görme umudunu yitirmeden 5 yıl önce vefat ettiğini belirtti.
2006’dan beri kayıpları arıyorlar
1981’de BM nezaretinde kurulan Türk ve Rum üyeler ile BM görevlerinin beraber çalıştığı Kayıp Şahıslar Komitesi, iki tarafın uzlaşması sonucu 2006’da aramalara başladı. Adada iki toplumdan arkeologlar, genetikçiler, antropologlar tarafından yapılan çalışmalarda gömü yerleri tespit edildi. 9 yıldır devam eden çalışmalarda 1.508’i Rum 493’ü Türk, 2001 kişinin kayıp olduğu tespit edildi. Yapılan 943 kazıda, 949 kişiye ait kemik kalıntıları bulundu. 430’u Rum, 138’i Türk, kimliklendirilen 568 kişinin cesetlerine ait kalıntailelerine teslim edildi. KŞK yetkilileri geçtiğimiz günlerde Güney Kıbrıs Rum Kesimi’ni ziyaret eden Yunanistan Başkanı Aleksis Çipras’la görüşerek çalışmalar hakkında bilgi verdi.
Kayıp rakamları
2001 Kayıp sayısı
943 Şimdiye kadar yapılan kazı sayısı
949 Kişiye ait kemik bulundu
568 Kişinin kalıntıları ailelere teslim edildi
NOT: Haberin 5 Şubat 2015 tarihli Vatan Gazetesi’nde yayınlanan hali buradan (http://www.gazetevatan.com/son-veda-51-yil-sonra-724269-gundem/) okunabilir.