Suriye Parlamentosu’nun onayladığı yasaya göre, Türkiye ile ilişkiler normalleşene kadar Türk dizilerinin yayınlanması ve seslendirilmesine yasak getirildi. Yasaya göre Suriyeli oyuncular Türk yapımlarında da rol alamayacak.
İLKER AKGÜNGÖR / VATAN HABER MERKEZİ
Türkiye ve Suriye arasındaki gerginlik dizi piyasasına da sıçradı. Suriyeli parlamentosu ülkedeki Türk dizilerinin dublajını ve yayınını yasaklayan yasa tasarısını onayladı. Haberi Facebook sayfasında yorumlayan Suriyeli Milletvekili Ahmet Şalal, bu kararın ardından İran yapımı 23 film ve dizinin yakın bir zaman içinde Arapça’ya çevrilerek yayınlanacağını belirtti.
‘Düşman’ vurgusu
Ülkede Türk dizilerinin yerini yakın dönemde İran, Rusya ve Çin’den gelecek film ve dizilerin alması bekleniyor. Suriye yönetimi geçtiğimiz hafta içinde ‘düşmanla ilişkiler normalleşene kadar’ Suriyeli artistlerin Türk yapımları ve dizilerinde rol alıp çalışmasını da yasaklamıştı. Çarşamba günü mecliste alınan karara göre Türk dizilerinin dublajında çalışması yasaklanan sanatçılar başta İran yapımı dizi-filmler olmak üzere Rus ve Çin dizilerinin dublajında görev alacak. Ayrıca yine geçtiğimiz hafta içinde Suriye Ticaret Odası tarafından Türkiye’den her türlü ürünün ithalatına yasak getirildi. Daha önce ‘Cennet’in Krallığı’, ‘Karayip Korsanları’ gibi yüksek bütçeli Hollywood yapımlarında rol alan Suriye’nin en ünlü oyuncularından Gassan Mesud, 2006’da çekilen ‘Kurtlar Vadisi: Irak’ filminde oynamıştı.
Temel iki lehçede yasak
Türk dizileri geçtiğimiz yıl Mısır’da darbe yapan General Sisi tarafından da gerekçe gösterilmeden yasaklanmıştı. Uzmanlar Türk dizilerinin Arap dünyasının temel iki lehçesi olan Suriye ve Mısır lehçelerinde dublajlarının yasaklanmasının Türk dizilerinin Ortadoğu’daki izlenirliğini ciddi ölçüde azaltacağını belirtiyor. Suriye lehçesiyle Ortadoğu’nun büyük kısmında izlenilen diziler genelde Lübnan’da Suriye lehçesiyle konuşan sanatçılar tarafından yapılan dublajla seslendiriliyordu.
En çok dizi ihraç eden 2’nci ülkeyiz
Dizi ihracatı bu yıl 350 milyon dolara ulaşan Türkiye, dünyada ABD’nin ardından en çok dizi ihraç eden ikinci ülke olarak dikkat çekiyor. İlk olarak sadece Balkanlar ve Ortadoğu’da ilgi gören Türk dizileri artık Kuzey Afrika, Asya ve ABD’de pazar buluyor. Türk dizileri daha önce şiddet ve terör öğeleri içermesi, ahlaka aykırı bulunması gibi sebeplerle Suudi Arabistan, Tacikistan, Azerbaycan, Makedonya ve Mısır’da yasaklanmıştı.
75 ülkede 400 milyon kişi seyrediyor
Türk dizileri şu anda 75 ülkede 400 milyon kişi tarafından seyrediliyor. Ortadoğu’da en çok 1001 Gece, Ezel, Lale Devri, Arka Sokaklar, Filinta, Muhteşem Yüzyıl, Aşk ve Ceza, Gümüş, Sıla, Aşk-ı Memnu, Kara Gül, Yaprak Dökümü, Diriliş ‘Ertuğrul’, Kurtlar Vadisi Pusu, Kara Para Aşk, Hanımın Çiftliği dizileri izleniyor. Başta Kıvanç Tatlıtuğ, Beren Saat, Songül Öden, Bergüzar Korel, Halit Ergenç, Tuba Büyüküstün gibi oyuncular katıldıkları galalar ve çeşitli organizasyonlarda Arap hayranlarıyla biraraya geliyor.
“Sektöre zarar verir”
Faruk Turgut (Yapımcı-Gold Film)
Biz genelde Dubai merkezli satışlar yapıyoruz. Bizi ne kadar etkileyeceği şimdiden kestirilemez. Ama Türk dizilerinin gelirinin en yüksek olduğu bölge Ortadoğu. Orada yaşanan bir olumsuzluk sektöre ciddi anlamda zarar verir. Arap yapımcılar ve kanallar Türkiye’de bir çok dizinin oluşumuna ciddi katkı veriyorlar. Böyle bir gelişme iyi değil. Dublaj yapmadan dizilerin altyazıyla oynadığı yerler var. Belki bunların sayısı artar.”
“Gerekirse seslendirmeyi ABD’de yaptırırz”
İzzet Pinto (Dizi distribütörü-Golbal Agency)
“Böyle bir durumun sorun yaratacağı ortada. Ama mutlaka bunun çözümünü buluruz. Lübnan olmazsa, Dubai’de seslendirme yaparız. Ya da yurtdışında yaşayan Arap sanatçılarla bu sorun aşılabilir. Miami’de çok büyük dublaj stüdyoları var. Tüm dünyaya her dilde dublaj yapıyorlar. Gerekirse dizilerin Arapça seslendirmesini Amerika’da yaptırırız. Sırf bu yüzden ticaret durmaz. Ama ticareti zorlaştırır.”
NOT: Haberin 8 Kasım 2015 tarihli Vatan Gazetesi’nde yayınlanan hali buradan (http://www.gazetevatan.com/suriye-de-turk-dizilerine-yasak–882023-gundem/) okunabilir.